«Bæjjese vaaran» - Sjïere faaleldahke maanide, noeride, geerve almetjidie jïh voeresidie / «Duoddarii» - Erenoamáš fálaldat mánáide, nuoraide, rávesolbmuide ja vuorrasiidda

• Loga dávvisámegillii

Båatsoelatjkosne 2019/2020 "Bæjjese vaaran" goh ihkuve faaleldahke tseegkesovvi. Åejvieulmie lea lissiejielemem båatsosne tseegkedh. Vijriesåbpoe dle ulmie hijven sjïehteladteme dïenesjh tseegkedh mah leah jolle kvaliteeteste, jïh faaleldahke persovneles evtiedimmiem vadta utnijidie lïerehtimmien, haalvemen jïh sosijaale ektievoeten tjïrrh. Staatehaaltoje Romsesne jïh Finnmarkesne dïedtem åtna "Bæjjese vaaran"-programmen åvteste jïh staatehaaltojigujmie Nordlaantesne jïh Trööndelagesne laavenjostoe.

Tjïelth, fylhkentjïelth, maanagïerth, skuvlh, båehtjierdimmieinstitusjovnh, maanavaarjelimmie, NAV, organisasjovnh jïh sïelth Trööndelagesne, Nordlaantesne jïh Romsesne jïh Finnmaarhkesne maehtieh "Bæjjese vaaran"-dïenesjidie åestedh. Båatsoefuelhkieh mah faalehtieh "Bæjjese vaaran"- dïenesjh leah gellielaaketje maahtoem jïh daamtaj lïerehtimmiem åådtjeme healsoen jïh hoksen, lïerehtimmien jïh ööhpehtimmien sisnjeli, jïh monnehke beapmoedorjemassen jïh fealadimmien sisnjeli. Faaleldahkh leah vadtasovveme gaskem jeatjah maanagïertide, skuvleklaasside, almetjidie mah aareh demensem utnieh jïh dåehkide mah sijhtieh saemien kultuvrebïeljelimmiem utnedh.

Pilotprosjekte "Båatsoejaepie - Dah gaektsie jaepieboelhkh" lea darjomem lissiehtamme "Bæjjese vaaran"-faaleldahkide. Prosjekte lïerehtimmie- jïh darjomefaaleldahkem vadta maanide jïh noeride skuvlesne. Tjïjhtje giehtjedimmietjïelth leah meatan prosjektesne, jïh vielie goh 1600 maanah jïh noerh leah daan mearan sjïere lïerehtimmiem åådtjeme saemien båatsoen, kultuvren jïh jieledevuekien bïjre. Jienebh luhkie lohkehtæjjah leah dej maahtoem lissiehtamme dej saemien aamhtesi bïjre, jïh daam daajroem bååstede sijjen klaassetjïehtjelidie buektiehtieh.

Bæjjese vaaran-faaleldahkesne almetjh nuepiem åadtjoeh:

• Meatan årrodh praktihkeles laavenjassine mah mïelem vedtieh jïh mejstie maam joem leara
• Daajroem saemien seabradahken bïjre vejtiestidh
• Fysiske dåajmh gïehtelidh
• Hijven dååjrehtsh eatnamisnie åadtjodh
• Kreekigujmie årrodh
• Ektesne byöpmedidh
• Ektievoetesne årrodh
• Saemien gïelh lïeredh

«Duoddarii» - Erenoamáš fálaldat mánáide, nuoraide, rávesolbmuide ja vuorrasiidda

Jagi 2019/2020 Boazodoallošiehtadusas ásahuvvui «Duoddarii» bistevaš fálaldahkan. Váldoulbmil lea ásahit lasseealáhusa boazodollui. Viidáseappot lea mihttomearrin ásahit buriid heivehuvvon fálaldagaid alla kvalitehtain, ja ahte fálaldat addá geavaheddjiide persovnnalaš ovdáneami oahppama, hálddašeami ja sosiála searvevuođa bokte. Romssa ja Finnmárkku stáhtahálddašeaddjis lea ovddasvástádus «Duoddarii»-prográmmas ja ovttasbargá Nordlándda ja Trøndelága stáhtahálddašeddjiiguin.

Gielddat, fylkkagielddat, mánáidgárddit, skuvllat, dikšunásahusat, mánáidsuodjalus, NAV ja Trøndelága, Nordlándda ja Romssa ja Finnmárkku organisašuvnnat ja fitnodagat sáhttet oastit «Duoddarii»-fálaldagaid. Daid boazodoallobearrašiin, mat fállet «Duoddarii»-bálvalusaid, lea máŋggabealat gelbbolašvuohta ja sis lea dávjá máhtolašvuohta dearvvašvuođas ja fuolahusas, oahpahusas ja oahpus ja guoddevaš biebmobuvttadeamis ja mátkeealáhusas. Fálaldat lea addon earret eará mánáidgárddiide, skuvlaluohkáide, olbmuide geain lea demeansa ja joavkkuide mat háliidit oahppat sámi kultuvrra birra.

Ovddasmanniprošeakta «Boazodoallojahki – Gávcci jahkodaga» lea lasihan doaimmaid sidjiide geat addet «Duoddarii»-fálaldaga. Prošeakta addá oahpahus- ja doaibmafálaldaga mánáide ja nuoraide skuvllas. Čieža geahččaladdangieldda leat mielde prošeavttas, ja badjel 1600 máná ja nuora leat dán rádjai ožžon erenoamáš oahpahusa sámi boazodoalus, kultuvrras ja eallinvuogis. Viidáseappot leat máŋgalogi oahpaheaddji ožžon eanet gelbbolašvuođa sámi fáttáin ja gaskkustit fas dán máhtu iežaset luohkáide.

«Duoddarii»-fálaldat addá olbmuide vejolašvuođa:

• Searvat ulbmillaš, ávkkálaš ja geavatlaš doaimmaide
• Oahppat sámi servodaga birra
• Čađahit fysalaš doaimmaid
• Oažžut buriid vásáhusaid luonddus
• Oažžut oktavuođa elliiguin
• Searvat oktasašmállásiidda
• Gullat searvevuhtii
• Oahppat sámegielaid

Gáldu: Duoddarii